Chứng suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi
Nói rồi sau đó quên luôn, ăn rồi bảo chưa, quên khóa cửa khi đi
ra ngoài, quên xả nước sau khi đi vệ sinh, mất tập trung khi làm việc,
quên mất việc cần làm,… là những biểu hiện đầu tiên của chứng suy giảm
trí nhớ. Nặng hơn, quên mất sự việc vừa xảy ra, không nhớ tên của một
người thân, quên mất đường về nhà,…. Đó chính là chứng suy giảm trí nhớ,
thường gặp ở tuổi trung niên đến người cao tuổi mà nếu không ngăn ngừa
và chữa trị sớm sẽ rất nguy hiểm cho người bệnh và có thể tạo nên nỗi ám
ảnh cho người thân của họ.
Chứng suy giảm trí nhớ là dấu hiệu của nhiều bệnh nguy hiểm.
Suy giảm trí nhớ là dấu hiệu sớm rất nguy hiểm có thể dẫn tới sa sút trí tuệ như
Alzheimer và
Parkinson. Alhzeimer là bệnh do thoái hóa vùng não trí nhớ, còn
Parkinson là thoái hóa vùng chất đen trên não. Khoảng 10% trường hợp suy
giảm trí nhớ sẽ chuyển thành Alhzeimer. Hơn hết, chứng suy giảm trí nhớ
ngày càng nặng sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng công việc và cuộc sống
người bệnh, về lâu dài sẽ mất dần khả năng sinh hoạt hàng ngày. Người
bệnh thường chết sớm, tử vong sau khoảng 8-10 năm kể từ khi phát bệnh.
Những dấu hiệu điển hình của chứng suy giảm trí nhớ:

Những biểu hiện thường gặp như quên những đồ vật đã từng dùng rất
thường xuyên, quên cách sử dụng những đồ vật đã từng dùng rất nhiều lần,
gặp nhiều khó khăn khi tiếp nhận thông tin mới, hay lặp lại một câu hay
một câu chuyện trong cùng một buổi trò chuyện, gặp khó khăn trong việc
chọn và giữ tiền, nặng hơn có thể không thể giữ nếp sinh hoạt thường
ngày,….
Người bệnh thường hay quên những việc vừa mới xảy ra, tư duy chậm
chạp, thiếu logic rồi chuyển sang giảm khả năng truyền đạt ý, lâu dần sẽ
mất hẳn trí nhớ, không còn nhận ra người thân, hay đi lạc, đờ đẫn, mất
khả năng tự chăm sóc bản thân. Dần dần, cơ thể mất đi một số chức năng
về hô hấp, tuần hoàn và cuối cùng sẽ dẫn đến cái chết.
Nhiều người thường chủ quan với chứng hay quên, đãng trí và cho rằng
theo thời gian và tuổi tác, trí nhớ giảm sút là chuyện bình thường. Tuy
nhiên, khoảng 50% những người hay quên, đãng trí này đã bị chuyển sang
thể sa sút trí tuệ (mất trí nhớ) sau một vài năm.
Nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ
Có rất nhiều nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ. Có thể kể đến các nguyên nhân thường gặp như:
Giảm trí nhớ bình thường do tuổi tác
Suy giảm trí nhớ diễn biến âm thầm và nặng dần theo tuổi tác. Số
lượng tế bào não và lượng chất dẫn truyền thần kinh bắt đầu giảm dần một
ít từ 20 tuổi. Khi tuổi càng lớn, sự thay đổi càng nhiều hơn. Màng tế
bào thần kinh có bản chất là phospholipid là đối tượng ưa thích để các
gốc tự do tấn công. Gốc tự do làm tổn thương màng tế bào thần kinh,
chiếm ADN của nhân tế bào dẫn tới tế bào thần kinh bị tổn thương và gây
giảm dần trí nhớ. Não là tổ chức cần oxy nhiều nhất (chiếm 2% trọng
lượng cơ thể nhưng cần tới 25% tổng lượng oxy), vì thế đây là tế bào não
hoạt động chuyển hóa mạnh nhất và càng nhiều tuổi càng sinh ra nhiều
gốc tự do hơn, càng bị suy giảm trí nhớ nhiều hơn.
Các nguyên nhân khác.
Một số bệnh lý có thể gây tổn thương não và gây giảm trí nhớ như chấn
thương đầu, tai biến mạch máu não, u não, viêm não siêu vi, nghiện
rượu. Ngoài ra các bệnh lý như bệnh gan, bệnh tuyến giáp, bệnh cao huyết
áp, đái tháo đường,…cũng có thể gây giảm trí nhớ.
Một số yếu tố đẩy nhanh bệnh là chấn thương tâm lý do stress, trầm
cảm, mất ngủ, làm việc căng thẳng gây kém tập trung và thường gây giảm
trí nhớ sơm, từ khi còn trẻ.
Ngăn ngừa và điều trị sớm chứng suy giảm trí nhớ
Khi chứng suy giảm trí nhớ có biểu hiện rõ rệt và tiến triển thành các bệnh sa sút trí tuệ, Parkinson,
Alzheimer…
thì khả năng phục hồi rất khó. Do vậy, các chuyên gia cảnh báo, việc
ngăn ngừa và điều trị các biểu hiện suy giảm trí nhớ ngay từ sớm là yếu
tố tiên quyết để dự phòng và tránh các diễn biến xấu, biến chứng nguy
hiểm của bệnh.
Như đã phân tích ở trên, tổn thương tế bào thần kinh, tế bào thần
kinh được nuôi dưỡng kém và tác động của gốc tự do được sinh ra ồ ạt
theo tuổi tác và do bệnh lý là những nguyên nhân gây chứng suy giảm trí
nhớ. Bởi vậy, để ngăn ngừa và điều trị tốt chứng suy giảm trí nhớ cần
phải khống chế những các nguyên nhân này.
Khoa học đã chứng minh, các vitamin nhóm B cùng chondroitin giúp ngăn
ngừa và điều trị các tổn thương, rối loạn cũng như bảo vệ tế bào thần
kinh rất hiệu quả. Trong khi đó, Ginkgo Biloba giúp tăng cường lưu thông
máu, giúp đưa nhiều oxy tới nuôi dưỡng tế bào não. Đặc biệt, Cao
Blueberry chứa chống oxy hóa Anthocyanin khi sử dụng sẽ vào máu, chạy
lên não, vượt qua hàng rào mạch máu não và đến những vùng tế bào thần
kinh, chống lại các gốc tự do, làm tăng quá trình dẫn truyền. Nhờ vậy,
Blueberry giúp cải thiện nhận thức, vận động và tăng trí nhớ.
Bên cạnh đó, cần có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, cần tránh
những đồ ăn thức uống có hại cho trí nhớ (như rượu, thuốc lá,…), và tăng
cường trí nhớ cũng như luyện tập thể thao đều đặn.